علت تعریق شبانه چیست و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

تعریق ممکن است بعد از فعالیت های ورزشی یا در هوای گرم تابستان طبیعی باشد، اما گاهی اوقات تعریق شبانه می تواند برای افراد ناراحت کننده و آزاردهنده باشد.

تعریق بخشی طبیعی از سیستم خنک کننده بدن است که به آزاد شدن گرما و حفظ دمای مطلوب بدن کمک می کند، اما بیدار شدن منظم در طول شب به دلیل تعریق بیش از حد طبیعی نیست.

به گفته متخصصان، تعریق شبانه دوره‌های مکرر تعریق شدید یا شدید در طول شب است. تعریق شبانه برای بسیاری از افراد بخش ناخوشایند زندگی است.

بسیاری از موقعیت‌ها و عوامل می‌توانند با تغییر نقطه تنظیم دقیق بدن که در آن بدن تلاش می‌کند دمای مرکزی خود را حفظ کند، عرق شبانه را تحریک کند. برخی از محرک ها بی ضرر هستند (اتاق خواب گرم) یا حتی با تغییرات مثبت در شیوه زندگی (ورزش) همراه هستند. اما برخی از آنها یک علت زمینه ای مانند یائسگی، عفونت، بیماری یا دارو دارند.

کنترل دما و تعریق

هیپوتالاموس که در مغز قرار دارد بخشی از سیستم غدد درون ریز است و مرکز کنترل دمای بدن است. هیپوتالاموس حاوی حسگرهای دما است که اطلاعات را به صورت مرکزی (در اندام ها) و محیطی از سلول های عصبی واقع در پوست (گیرنده های حرارتی) دریافت می کنند.

گیرنده های حرارتی تغییرات دمای بدن را تشخیص می دهند و سیگنال هایی را به هیپوتالاموس می فرستند. این سیگنال ها باعث تعریق برای خنک کردن بدن یا لرزیدن برای گرم کردن آن می شود.

هورمون ها و تعریق شبانه

هر کسی، صرف نظر از سن و جنسیت، می تواند عرق شبانه را تجربه کند. با این حال، زنان بیشتر از مردان عرق شبانه را تجربه می کنند. دلیل اصلی این امر یائسگی و تغییر سطح هورمون است.

حدود 80 درصد از زنان بعد از یائسگی (دوره ای که قاعدگی به مدت 12 ماه متوقف می شود) و در طول یائسگی (دوره منتهی به آن) دچار گرگرفتگی یا تعریق شبانه می شوند.

گرچه هم گرگرفتگی و هم تعریق شبانه احساس گرمای شدید دارند، اما تجربیات متفاوتی هستند که با یائسگی مرتبط هستند. گرگرفتگی در طول روز رخ می دهد، حملات موقتی هستند و ممکن است شامل تعریق نیز باشند. تعریق شبانه در شب رخ می دهد و شامل دوره ای از تعریق شدید است. تصور می شود که تغییر سطح استروژن بر سطوح نوراپی نفرین و سروتونین، دو انتقال دهنده عصبی که بر تنظیم دما در هیپوتالاموس تأثیر می گذارند، تأثیر می گذارد.

هورمون ها همچنین بر تعریق شبانه در مردان، به ویژه آنهایی که سطح تستوسترون پایینی دارند، تأثیر می گذارد. حدود 38 درصد از مردان 45 ساله و بالاتر سطح تستوسترون پایینی دارند، اما این وضعیت می تواند مردان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.

عفونت ها، بیماری ها و داروها

دمای بدن ما اغلب هنگام مبارزه با عفونت افزایش می یابد. این ممکن است تعریق را برای خنک شدن و کاهش دمای بدن تشویق کند.
عفونت های جزئی مانند سرماخوردگی می توانند باعث تعریق شبانه شوند. آنها همچنین نشانه عفونت های جدی مانند ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) و بیماری هایی مانند لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین هستند.

داروهایی مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، کورتیکواستروئیدها، جایگزینی هورمون تیروئید و متادون نیز می توانند باعث تعریق شبانه شوند. این داروها بر بخش‌هایی از مغز و انتقال‌دهنده‌های عصبی که تعریق را کنترل و تحریک می‌کنند، تأثیر می‌گذارند.

مصرف منظم الکل (به ویژه سوء مصرف الکل) و استفاده تفریحی از مواد مخدر نیز می تواند خطر تعریق شبانه را افزایش دهد.

استرس، خروپف و ورزش شدید

تعریق شبانه اغلب توسط افراد مضطرب گزارش می شود.

به گزارش “مدیکال اکسپرس”، استرس روانی سیستم مبارزه بدن را فعال می کند و انتقال دهنده های عصبی را آزاد می کند که باعث افزایش ضربان قلب، تنفس و فشار خون می شود. این باعث می شود بدن گرم شود و در این مرحله دوباره شروع به عرق کردن می کند تا خنک شود. تعریق شبانه همچنین می تواند باعث افزایش اضطراب و تعریق بیشتر شود که منجر به خواب کمتر و اضطراب بیشتر می شود.

اگر اضطراب باعث تعریق شما در شب می‌شود، بهتر است از خواب برخیزید، حرکت کنید و در مکانی آرام بخوابید، ترجیحاً در اتاقی تاریک یا کم نور.

تعریق شبانه به طور مشابه با اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب همراه است که در آن راه هوایی به طور مکرر در طول خواب مسدود می شود و خروپف رخ می دهد. حدود یک سوم افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب، تعریق شبانه منظم را تجربه می کنند. علت دقیق ناشناخته است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که با سطوح پایین اکسیژن خون (هیپوکسمی) و/یا فشار خون بالا مرتبط است.

افراد همچنین می توانند پس از تمرینات ورزشی شدید، تعریق شبانه را تجربه کنند.

ورزش شدید می تواند متابولیسم پایه و دمای بدن را با تحریک غده تیروئید تا 14 ساعت پس از ورزش افزایش دهد. به همین دلیل است که تعریق شبانه حتی پس از یک تمرین صبحگاهی شدید نیز ممکن است رخ دهد.

در عین حال، تعریق شبانه می تواند نشانه ای از تمرین بیش از حد و/یا کمبود سوخت بدن باشد. اگر کالری کافی برای حمایت از افزایش ورزش مصرف نشود، قند خون کاهش می یابد و ممکن است “هیپوگلیسمی” را تجربه کنید، که می تواند باعث تعریق شبانه شود.

چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟

بسیاری از بیماری ها و داروها وجود دارند که می توانند باعث تعریق شبانه و اختلال در خواب شوند.

اگر تعریق های شبانه منظم و آزاردهنده دارید (که به تغییر سبک زندگی یا رژیم غذایی مربوط نمی شود) که خواب شما را مختل می کند یا با علائمی مانند خستگی یا کاهش وزن همراه است، برای تشخیص علت به پزشک مراجعه کنید. پزشکان ممکن است جایگزین هایی را برای داروهایی که استفاده می کنید پیشنهاد کنند یا آزمایش هایی را توصیه کنند.

در ضمن می توانید روش های زیر را نیز امتحان کنید:

– در اتاق خنک بخوابید و در صورت لزوم از پنکه استفاده کنید.
– هنگام خواب زیاد لباس نپوشید و از لباس خواب نخی استفاده کنید.
– یک ورق سبک انتخاب کنید. از استفاده از الیاف مصنوعی و بستر فلانل خودداری کنید.
– تشک یا بالش مناسب خود را انتخاب کنید و از مواردی که جریان هوا را محدود می کند (مانند تشک فوم) اجتناب کنید.
– از مصرف غذاهای تند یا کافئین دار قبل از خواب خودداری کنید.